Multimedia we współczesnej codzienności

W czasach współczesnych przed pojęciem multimediów dosłownie nie da się uciec – postęp technologiczny i odważne projekty tworzone przez wizjonerów nowych technologii sprawiły, że elementy multimedialne współtworzą codzienność każdego człowieka, który żyje w ucywilizowanym kraju. Trudno oceniać, czy taki stan rzeczy jest zmianą na lepsze, czy gorsze – do tego zapewne potrzeba dłuższej perspektywy czasowej. Domeną człowieka jest jednak stały rozwój: gdyby zaniechano wszystkich nowych, nawet sprawiających wrażenie szalonych, idei, ludzkość nie stałaby na tym etapie rozwoju, jaki obecnie prezentuje. Dość powiedzieć, że nabierające tempa odkrycia w dziedzinie techniki i technologii przyczyniają się do coraz szybszego przekształcania rzeczywistości. To co, jeszcze dwadzieścia lat temu wydawało się marzeniem zaczerpniętym z filmu science fiction, współcześnie jest zwykłym elementem codzienności.

Multimedia, czyli co?

Pojęcie multimediów upowszechniło się już w drugiej połowie XX wieku, choć początkowo odnosiło się do nowoczesnych i nietypowych instalacji artystycznych. Prawdopodobnie nie przypuszczano wówczas jeszcze, że określenie to przeniesie się na tereny rozleglejsze, dotyczące nawet wykonywania codziennych obowiązków. Multi-media pojawiły się zatem w języku jako określenie opisujące artystyczne przedstawienie autorstwa Andy’ego Warhola – łączyło ono pokaz filmowy, muzykę rockową i eksperymentalne oświetlenie z performancem artystycznym. Użyte określenie miało na celu podkreślenie, że artysta posłużył się jednocześnie kilkoma mediami, by móc wpłynąć na świadomość odbiorcy atakując kilka jego zmysłów jednocześnie. Idea ta jest w pewnym sensie współczesną realizacją odnoszącego się do sztuki synkretyzmu: poprzez mnogość dróg, jakimi przekaz dociera do człowieka, stopniowo zacierają się granice między poszczególnymi sygnałami. Człowiek współczesny jest już całkowicie dostosowany do tego, że zewsząd atakują go przekazy słowno-muzyczno-wizualno-świetlne. U przedstawiciela jednej ze starszych epok dziejów, takie bodźce mogłyby wzbudzić dezorientację, jeśli nie przerażenie.

Wizja przede wszystkim

To, jak zmieniają się codzienność, nawyki i metody pracy człowieka pod wpływem wszechobecnych multimediów, najlepiej ilustrują przemiany, jakie zachodzą w edukacji. Jeszcze kilka dekad temu rzetelnie napisany podręcznik był wystarczającym i pewnym źródłem wiedzy – należało jedynie posiadać wystarczająco dużo motywacji, by przyswoić sobie zebrane w nim zapisy. Obecne książki pozostające na wyposażeniu uczniów są wzbogacane o nagrania multimedialne, a nauka w domu odbywa się na zasadzie przeglądania zawartości płyty – oglądania zawartych tam prezentacji, wykonywania przygotowanych zadań, które nierzadko są bogate w efekty dźwiękowe i animacje. Także w szkolnictwie wyższym tradycyjny odczyt podczas wykładu czy konferencji nie przyciąga już uwagi słuchaczy – robi to dopiero zestaw slajdów, które przedstawiają temat w sposób bardziej angażujący uwagę odbiorców. Wydaje się, że percepcja człowieka zmieniła się w pewnym stopniu, stając się wyczuloną na złożone sygnały.